Zarządzanie zapasami
Prowadzenie przedsiębiorstwa to niezwykle skomplikowane zadanie, które obejmuje wiele różnych aspektów zarządzania. Jednym z bardzo ważnych zagadnień, którego optymalizacja i sprawne prowadzenie ma znamienny wpływ na efektywne działanie firmy, jest gospodarka zapasami.
Zapasy to określone miarami ilościowymi lub wartościowymi zasoby dóbr znajdujące się w danej lokalizacji, które na daną chwilę nie są wykorzystywane. Inaczej mówiąc, są to rzeczowe środki obrotowe gwarantujące zapewnienie ciągłości procesów produkcyjnych i dystrybucyjnych.
Zarządzanie zapasami ma na celu minimalizację kosztów magazynowania oraz zapewnienie odpowiedniego poziomu obsługi klienta poprzez optymalizację rezerw, która uwzględnia bieżące i przyszłe zapotrzebowanie na wszystkie dobra niezbędne dla uniknięcia nadwyżek, braków w produkcji oraz dystrybucji. Aby efektywnie zarządzać zapasami niezbędna jest wiedza na temat kosztów, jakie wynikają z ich utrzymywania.
Koszty te możemy podzielić na trzy grupy:
- Koszty związane z zamawianiem zapasów - są to koszty powstałe podczas składania zamówień i ich realizacji.
- Koszty utrzymania zapasów, w których skład wchodzą koszty kapitałowe, koszty magazynowania, wraz z przeładunkiem i przemieszczaniem zapasów, koszty ubezpieczenia oraz koszty zużycia i starzenia się zapasów.
- Koszty braku zapasów, czyli koszty ponoszone przez przedsiębiorstwo w sytuacji braku zapasów w momencie, kiedy są one potrzebne odbiorcy.
Tworząc strategię zarządzaniami zapasami należy posiadać wiele danych i informacji na temat rezerw, które to pozwolą na opracowanie adekwatnych metod i rozwiązań w zakresie zarządzania zapasami. Do podstawowych danych, których znajomość jest niezbędna aby gospodarka zapasami była prowadzona prawidłowo, zalicza się informacje o popycie na zapas i jego wahaniach, informacje o stanie zapasów i czasie ich realizacji, informacje o kosztach zapasów oraz o wartości i regularności ich zużycia.
Podstawowe metody zarządzania zapasami to:
Zarządzanie zapasami jest nieodłącznym elementem prowadzenia działalności gospodarczej i proces ten należy rozpatrywać w aspekcie działania całego systemu logistycznego. Obecnie, gdy cały rynek i zachodzące w nim procesy podlegają automatyzacji, gospodarowanie zapasami również staje się procesem wysoce zautomatyzowanym, co sprzyja zmniejszaniu ilości rezerw magazynowych w przedsiębiorstwie.